Γυναικείο ειδώλιο τύπου Ψ 17,5 x 8,5 εκ - SM052SM33310ΑΑΑΒ1

Χειροποίητο σκαλιστό άγαλμα Με πατίνα παλαίωσης σε μαρμάρινη βάση.

Τα σχηματικά γυναικεία ειδώλια με τα χέρια διπλωμένα ή υψωμένα σε στάση δέησης αποτελούν τους συνηθέστερους τύπους μυκηναϊκών λατρευτικών αντικειμένων.

Είναι μικρά, χειροποίητα και αποκαλούνται "τύπου Φ, Ψ και Τ" λόγω της ομοιότητάς τους με τα αντίστοιχα ελληνικά γράμματα.

Τα μυκηναϊκά ειδώλια κατασκευάζονταν από τα τέλη του 15ου αιώνα π.Χ. ως τα τέλη του 12ου αιώνα π.Χ..

Η καταγωγή τους πιθανότατα προέρχεται από την μινωική παράδοση.

Ειδώλια γυναικείων μορφών ανευρίσκονται συχνά σε μυκηναϊκά ιερά, τάφους ακόμη και οικίες.

Θεωρείται ότι συμβολίζουν θεότητες της γονιμότητας. Η ανακάλυψη πανομοιότυπων ειδωλίων σε παιδικούς τάφους, ενδεχομένως σημαίνει ότι χρησίμευαν και ως παιχνίδια.

Ειδώλια τύπου "Ψ" εκτίθενται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα.
.

Μυκηναϊκό γυναικείο ειδώλιο τύπου «Ψ», όπως ονομάστηκε η συγκεκριμένη κατηγορία ειδωλίων από την ομοιότητα του σχήματός τους με το αντίστοιχο γράμμα της ελληνικής αλφαβήτου.

Υστεροελλαδική ΙΙΙΑ-Β περίοδος, 1400-1200 π.Χ.

Τα μυκηναϊκά ειδώλια αρχίζουν να κατασκευάζονται στα τέλη του 15ου αι. π.Χ. και συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται μέχρι τα τέλη του 12ου αι. π.Χ.

Η καταγωγή τους θα πρέπει να αναζητηθεί στη μινωική παράδοση, καθώς κατά την προηγούμενη Μεσοελλαδική (2000-1600 π.Χ.) και πρώιμη Υστεροελλαδική περίοδο (16ος-15ος αι. π.Χ.) τα ειδώλια απουσιάζουν εντελώς από την ηπειρωτική Ελλάδα.

Σύντομα πάντως, επιτυγχάνεται υψηλός βαθμός τυποποίησης και τα μυκηναϊκά ειδώλια αρχίζουν να χρησιμοποιούνται σε κάθε γωνιά του μυκηναϊκού κόσμου.

Ειδώλια γυναικείων μορφών ανευρίσκονται συχνά σε μυκηναϊκά ιερά, τάφους ακόμη και οικίες.

Ο συμβολισμός τους ήταν πολυσύνθετος και η χρήση τους πιθανότατα ποίκιλλε ανάλογα με την περίπτωση.

Γενικά, πάντως, θεωρείται ότι συμβολίζουν θεότητες, ενδεχομένως με γονιμικές ιδιότητες (όπως υποδηλώνει η εμφατική δήλωση του στήθους και το γεγονός ότι κάποια ειδώλια τύπου Φ κρατούν βρέφος στην αγκαλιά).

Καθώς, ωστόσο, πανομοιότυπα ειδώλια ανευρίσκονται συχνά σε παιδικούς τάφους, κάποιοι μελετητές θεωρούν ότι ενδεχομένως χρησίμευαν και ως παιχνίδια.